Buitenplaats De Oude Tempel ligt aan de oostkant van Soesterberg, in de gemeente Soest (provincie Utrecht).Het is een landgoed aan de oude verbindingsweg naar Amersfoort dat wordt ontsloten via de Oude Tempellaan. Het neobarokke landhuis dat er staat is een gemeentelijk monument dat wordt omgeven door brede gazons en een groot aangelegd parkbos met hoog opgaand geboomte.
Het landgoed was vele tientallen jaren in het bezit van het koninklijk huis. Het ontleende zijn naam aan een “grote boerderij annex bierhuis”, gelegen aan de overzijde van de straatweg, aan de Verlengde Oude Tempellaan. Dit pand was in de achttiende eeuw in bezit van prins Hendrik, de broer van koning Willem III. Deze boerderij – dus de oorspronkelijke Oude Tempel – brandde in 1867 volledig af en werd daarna niet meer opgebouwd.
Reeds in de achttiende eeuw werd het gebied De Oude Tempel genoemd. Dat er weleer een Heidense Tempel gestaan kan hebben, is in verband met de nabijgelegen Germaanse grafheuvels niet ondenkbaar.
“Het volk” zei, dat het bij de put van de boerderij spookte, maar niemand heeft het spook ooit gezien.
Ook is bekend dat de doorgaande weg door de hei waar deze boerderij annex bierhuis aan lag een eenzame weg was, die gevreesd werd vanwege het gevaar van struikrovers. De Tempelorde stelde zich tot taak pelgrims te beveiligen en te verzorgen. De Oude Tempel in Soesterberg zou als vestigingsplaats van een steunpunt zeker in aanmerking komen. Het is dus niet onwaarschijnlijk, dat de Oude Tempel in Soesterberg terug gaat op een steunpunt van de Tempelorde uit de twaalfde of dertiende eeuw.
In 1912 werd het landgoed door de Utrechtse jonkheer Van Holthe tot Echten gekocht van Koningin Emma. De jonkheer liet een nieuw jachthuis bouwen op de buitenplaats De Oude Tempel, waar eerder een jachthuis van Prins Hendrik had gestaan. In 1913 volgde een bijbehorende jachtopzienerswoning.
In de Tweede Wereldoorlog is het huis voor een groot deel vernield en beschadigd. In 1946 liet de Nederlands Hervormde Stichting voor Zenuw- en Geesteszieken de schade herstellen. Pas in 2002-2003 werd de rieten kap van het landhuis naar oorspronkelijk ontwerp herbouwd.
Het pand was lange tijd eigendom van De Open Ankh, een samenwerkingsverband van stichtingen voor zorg aan psychiatrische en geriatrische cliënten en mensen met een verstandelijke handicap. Deze verkocht het landgoed uiteindelijk aan de huidhe eigenaar de gemeente Soest met de intentie voor recreatie.
De Oude Tempel is een historisch erfgoed met een beschermd dorpsaanzicht. Tussen de eeuwenoude beukenlanen is het een oase van rust en vrede waar beschermde diersoorten zoals de zwarte specht, de das en de hazelworm leven. Ook de buizerd is er dit jaar weer veelvuldig gezien.
Deze magische plek, het laatst overgebleven stukje oude natuur in Soesterberg is voor veel mensen een enorme bron van vreugde. Zowel volwassenen als kinderen beleven plezier aan de flora en fauna en vinden er rust en verkoeling tijdens warme zomerdagen.
Voor kinderen is het een spannend gebied met kronkelpaadjes, oude bomen, en verschillende planten en dieren die zich allemaal moeten aanpassen aan de omgeving waarin ze leven. Veel soorten zijn van elkaar afhankelijk. Ze dienen voor elkaar als voedsel, bieden schuilplekken en werken soms samen. Uiteindelijk draait alles om één ding: het voortbestaan van de soort. Als je dat beseft dan begrijp je hoe waardevol het landgoed is.
Toch is helaas lang niet iedereen daarvan doordrongen. De gemeente zelf zag na de koop van het gebied allerlei mogelijkheden om groen te laten wijken voor rood, dat wil zeggen: De Oude Tempel moest wijken voor woningbouw.
Wat begon als een klein burgerinitiatief spreidde zich langzaam maar zeker uit als een burgerplicht in Soesterberg en omstreken. Het onnodig en op grote schaal kappen van bos in een zich steeds meer verstedelijkende omgeving bleek een grote zorg van velen. Bomen leveren zuurstof, werken als natuurlijke airco’s, filteren fijnstof, huisvesten vele dierensoorten en zijn goed voor de mentale gezondheid. Meer en vooral oud bos is één van de meest effectieve maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan. De petitie voor het behoud van Landgoed de Oude Tempel in Soesterberg werd in korte tijd bijna 2000 keer getekend.
Gelukkig besliste de Raad van State op 17 april 2019 dat woningbouw in De Oude Tempel vooralsnog geen doorgang mag vinden. Het bestemmingsplan hiervoor van de gemeente Soest werd vernietigd.
Het comité Landgoed De Oude Tempel stelt zich nu ten doel: de natuur, het landschap en het cultureel en historisch erfgoed van Landgoed De Oude Tempel te promoten, in stand te houden en uit te breiden.Het voert niet alleen actie, maar zet zich als goed georganiseerde groep enthousiast in voor het onderhoud en beheer van dit kostbare landschap.
Recente reacties